– Jeśli mamy objawy brzuszne, ktoś w rodzinie miał raka jelita grubego, udajmy się do lekarza i zapytajmy się, czy nie powinniśmy wykonać profilaktycznego badania endoskopowego w kierunku stanów przednowotworowych lub raka jelita grubego. Jeżeli skończyliśmy 50 lat niezależnie od płci zastanówmy się, czy nie powinniśmy się poddać takiemu badaniu, a już na pewno, jeśli pojawią się niepokojące objawy w postaci krwawień, nagłego chudnięcia i bólów brzucha – mówi agencji Newseria Lifestyle Piotr Ziembicki, gastroenterolog, ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych SP ZOZ w Słupcy.
Przed badaniem jelito grube musi być dokładnie oczyszczone. Pacjent powinien więc między innymi stosować dietę płynną i zażywać leki przeczyszczające. Kolonoskopia pozwala zbadać jelito grube poprzez wprowadzenie do odbytu giętkiego przewodu o grubości palca wskazującego zakończonego kamerą. Jego długość sięga od 130 do 200 cm.
– Badanie rozpoczynamy od końcowego odcinka, od odbytu i idziemy pod prąd. A więc pełne badanie to jest ocena całego jelita grubego od odbytnicy do kątnicy, tam, gdzie jest wyrostek robaczkowy, ewentualnie końcowego odcinka jelita cienkiego, czyli jelita krętego. I to jest pierwszy etap. Drugi etap, niemniej ważny, to etap wycofywania aparatu, który powinien trwać odpowiednio również długo, gdyż okazuje się, że wielokrotnie nawet dość duże zmiany, w tym nowotworowe ujawniają się dopiero przy wysuwaniu aparatu i jest to związane z tym, że one chowają się za fałdami jelita grubego – tłumaczy Piotr Ziembicki.
Kolonoskopia jest zwykle wykonywana w warunkach ambulatoryjnych , przy użyciu sprzętu najwyższej jakości.
– Obecnie stosowane są wideoendoskopy, jest to wysokospecjalistyczny sprzęt medyczny. Stanowczo odradzam stosowanie starych endoskopów, bo dają dużo fałszywych obrazów i niestety mogą nieprecyzyjnie ocenić jelito grube. Natomiast dostępny w tej chwili sprzęt wideo naprawdę ma ogromne dodatkowe możliwości oceny obrazu, które już na etapie samego obrazowania pozwalają ocenić czy zmianę, którą widzimy w jelicie powinniśmy usuwać czy możemy ją pozostawić, gdyż ona jest łagodna – mówi Piotr Ziembicki.
Badanie powinien przeprowadzić lekarz gastroenterolog, ewentualnie przeszkolony lekarz chorób wewnętrznych (internista), chirurg, a w przypadku dzieci pediatra. Szanse na prawidłowo wykonane badanie rosną wraz z umiejętnościami endoskopisty, które powinny być potwierdzone odpowiednimi certyfikatami.
– O certyfikaty muszą się ubiegać interniści i chirurdzy, natomiast gastroenterolodzy certyfikaty w zakresie badań endoskopowych dolnego odcinka, czyli jelita grubego jak i górnego odcinka przewodu pokarmowego, czyli żołądka, przełyku i dwunastnicy mają z definicji. Te certyfikaty są automatycznie osiągane po uzyskaniu specjalizacji – podkreśla Piotr Ziembicki.
Czynników zwiększających ryzyko wystąpienia raka jelita grubego jest kilka. Powszechnie
uważa się, że głównym jest dieta.
– Nie przesadzałbym z negatywnym wpływem jedzenia mięsa przetworzonego czy mięsa czerwonego. Jedzmy jednak je z umiarem. Ważna jest większa aktywność fizyczna, nieprzesadzanie z kalorycznością, oczywiście nie wspomnę o paleniu papierosów – dodaje Piotr Ziembicki.